کد مطلب:129787 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
منزلگاههای راه کربلا به کوفه
براقی گوید: كوفه شهری بسیار بزرگ بود، به طوری كه باغستانهایش تا فرات اصلی و روستاهای العذار امتداد می یافت؛ كه به شانزده و یك سوم میل می رسد. همو گوید: یكی از حدود آن خندق معروف كوفه (بكری سعد) است. حد دیگر القاضی است كه نزدیك القائم می باشد تا می رسد به روستایی كه امروزه به اشنافیه مشهور است. حد دیگر آن فرات است كه از دیوانیه تا حسكه تا روستایی كه امروزه به «ابوقواریر» موسوم است امتداد دارد؛ و آن منزلگاه الرماحیه است. حد چهارم روستای العذار است كه از نواحی حله ی سیفیه می باشد. (ر. ك. تاریخ الكوفه، ص 134).
یاقوت حموی گوید: گفته اند كه اعراب ربیعه و مضر در آنجا پانصد هزار خانه، اعراب دیگر بیست هزار خانه و یمنیها شش هزار خانه داشتند. (معجم البلدان، ج 4، ص 492).
درباره ی اینكه در راه میان كربلا تا كوفه چه مصایبی بر سر كاروان حسینی آمده چیزی ذكر نشده است. تنها یك خبر حاكی از آن است كه «الحنانه» یكی از منزلگاهها بوده است. شهید اول می گوید: چون (زائر) در الثویه، كه اینك تپه ای است نزدیك الحنانه در
طرف چپ كسی كه قصد بارگاه حسینی را دارد فرود آمد، دو ركعت نماز گزارد. چنان كه نقل شده است شماری از خاصان امیرمؤمنان (ع) در آنجا دفن شده اند. هنگام دیدن قبر شریف هرچه دوست داشتی بگو و چون به الحكم یعنی همان الحنانه رسیدی، دو ركعت نماز بگزار. محمد بن ابی عمیر از مفضل نقل كرده است كه گفت: امام صادق (ع) از ساختمان مایل در راه الغری گذشت و دو ركعت نماز خواند چون پرسیدند: این چه نمازی است؟ گفت: محل سر جدم، حسین (ع) است. وقتی می خواستند به كربلا بروند، آن را در اینجا گذاشتند، سپس آن را نزد عبیدالله بن زیاد بردند». [1] .
شیخ محمد مهدی حائری گوید: یگانه ی دوران خود، مرحوم شیخ نوری گوید: در نزدیكی نجف اشرف مناره ای از آجر و گچ بود كه به قائم و علم موسوم بود. چون امیرمؤمنان (ع) به شهادت رسید و ایشان را به نجف آوردند، با دیدن جنازه، قائم و علم به احترام امیرمؤمنان (ع) خم شد، مانند كسی كه ركوع به جا آورد؛ و در نتیجه آن را حنانه نامیدند. شرافت آن مناره هنگامی افزوده شد كه سر حسین (ع) را به كوفه آوردند، چون به آنجا رسیدند پاسی از شب گذشته بود؛ و حامل سر مبارك آن را در آنجا گذاشت. این نخستین منزلی بود كه سر حسین (ع) را در راه كوفه درآن منزل كرد و غریب و تنها درآنجا ماند. سپس در آنجا مسجدی بنا كردند و آن را حنانه نامیدند. دعا و زیارت در آن مسجد مستحب است... گفته اند از آن رو حنانه نامیده شد كه چون سر حسین (ع) را در آنجا گذاشتند، تا بامداد از آن صدای آه و ناله شنیده می شد. والله العالم». [2] .
یاقوت حموی گوید: گفته اند كه اعراب ربیعه و مضر در آنجا پانصد هزار خانه، اعراب دیگر بیست هزار خانه و یمنیها شش هزار خانه داشتند. (معجم البلدان، ج 4، ص 492).
درباره ی اینكه در راه میان كربلا تا كوفه چه مصایبی بر سر كاروان حسینی آمده چیزی ذكر نشده است. تنها یك خبر حاكی از آن است كه «الحنانه» یكی از منزلگاهها بوده است. شهید اول می گوید: چون (زائر) در الثویه، كه اینك تپه ای است نزدیك الحنانه در
طرف چپ كسی كه قصد بارگاه حسینی را دارد فرود آمد، دو ركعت نماز گزارد. چنان كه نقل شده است شماری از خاصان امیرمؤمنان (ع) در آنجا دفن شده اند. هنگام دیدن قبر شریف هرچه دوست داشتی بگو و چون به الحكم یعنی همان الحنانه رسیدی، دو ركعت نماز بگزار. محمد بن ابی عمیر از مفضل نقل كرده است كه گفت: امام صادق (ع) از ساختمان مایل در راه الغری گذشت و دو ركعت نماز خواند چون پرسیدند: این چه نمازی است؟ گفت: محل سر جدم، حسین (ع) است. وقتی می خواستند به كربلا بروند، آن را در اینجا گذاشتند، سپس آن را نزد عبیدالله بن زیاد بردند». [1] .
شیخ محمد مهدی حائری گوید: یگانه ی دوران خود، مرحوم شیخ نوری گوید: در نزدیكی نجف اشرف مناره ای از آجر و گچ بود كه به قائم و علم موسوم بود. چون امیرمؤمنان (ع) به شهادت رسید و ایشان را به نجف آوردند، با دیدن جنازه، قائم و علم به احترام امیرمؤمنان (ع) خم شد، مانند كسی كه ركوع به جا آورد؛ و در نتیجه آن را حنانه نامیدند. شرافت آن مناره هنگامی افزوده شد كه سر حسین (ع) را به كوفه آوردند، چون به آنجا رسیدند پاسی از شب گذشته بود؛ و حامل سر مبارك آن را در آنجا گذاشت. این نخستین منزلی بود كه سر حسین (ع) را در راه كوفه درآن منزل كرد و غریب و تنها درآنجا ماند. سپس در آنجا مسجدی بنا كردند و آن را حنانه نامیدند. دعا و زیارت در آن مسجد مستحب است... گفته اند از آن رو حنانه نامیده شد كه چون سر حسین (ع) را در آنجا گذاشتند، تا بامداد از آن صدای آه و ناله شنیده می شد. والله العالم». [2] .
[1] المزار، ص 69؛ و ر. ك. جواهر الكلام، ج 20، ص 93.
[2] معالي السبطين، ج 2، ص 96.